Raport UNICEF „Warunki i jakość życia dzieci w krajach rozwiniętych”
W swoim najnowszym raporcie „Warunki i jakość życia dzieci w krajach rozwiniętych” UNICEF analizował pięć obszarów: warunki materialne, zdrowie i bezpieczeństwo, edukację, zachowania prozdrowotne i zachowania ryzykowne, warunki mieszkaniowe oraz środowisko.
W tabeli rankingowej, będącej główną częścią raportu, Polska sklasyfikowana została na miejscu 21 wśród 29 państw. Najwyżej oceniono jakość życia dzieci w Holandii, krajach skandynawskich oraz Niemczech. Za nami znajdują się m.in. Włochy, Grecja, USA, a stawkę zamyka Rumunia. Ogólnie rzecz biorąc wydaje się, że nie istnieje silna zależność pomiędzy wartością PKB przypadającą na jednego mieszkańca a warunkami i jakością życia dzieci w danym kraju. Republika Czeska znajduje się w rankingu wyżej niż Austria, Słowenia jest wyżej niż Kanada, a Portugalia wyżej niż Stany Zjednoczone.
Według raportu UNICEF, w pierwszej dekadzie XXI wieku w krajach rozwiniętych nastąpiła poprawa większości wskaźników służących do oceny warunków i jakości życia dzieci. Podobnie sytuacja wygląda w Polsce, gdzie w ciągu ostatnich dziesięciu lat obniżył się poziom niskiej zamożności rodzin deklarowany przez dzieci, spadła umieralność niemowląt, a nasze dzieci uzyskują lepsze wyniki w testach PISA w zakresie czytania, matematyki i nauk przyrodniczych.
Z raportu UNICEF można również wnioskować, że zmienił się styl życia dzieci i młodzieży w Polsce: mniej z nich pali papierosy, pije alkohol i sięga po narkotyki. Niestety zmiana ta ma również swoje złe strony ponieważ, znacząco zwiększył się u nas odsetek dzieci z nadwagą i wynosi już blisko 17%. Dla porównania w USA nadwagę stwierdzono u blisko 30 proc. dzieci, ale w Holandii tylko u 8 proc.
Pomimo poprawy większości wskaźników pozycja Polski na tle innych krajów rozwiniętych pogorszyła się, co przekłada się na spadek o 3 miejsca w rankingu w porównaniu z raportem opracowanym na początku dekady.
Ocena warunków i jakości życia dzieci dokonana przez ekspertów w przypadku niektórych krajów, znacząco rozmija się z oceną satysfakcji z życia dokonaną przez same dzieci. I tak, prawie 90% dzieci w Grecji i Hiszpanii, choć ich kraje w rankingu znajdują się na niskich pozycjach, oceniały, że żyje im się dobrze lub bardzo dobrze. Odwrotna sytuacja miała miejsce w przypadku Niemiec i Luksemburga. W Polsce około 80% dzieci zadeklarowało wysoką satysfakcję z życia, co i tak na tle Europy stawia nas na przedostatnim miejscu, obok Rumunii – mówi Ewa Falkowska, Dyrektor ds. Advocacy w UNICEF Polska.
Nieco inaczej wygląda sytuacja, gdy weźmiemy pod uwagę stopę deprywacji potrzeb dzieci, gdyż uwzględnia się tutaj jako kryterium dostęp do 14 wybranych pozycji umożliwiających zaspokojenie potrzeb dziecka i jego prawidłowy rozwój. Pozycje te uznawane są za normalne i niezbędne dla dziecka w krajach wysokorozwiniętych, co jest bardzo istotne szczególnie w odniesieniu do przyjętych kryteriów ubóstwa w krajach rozwijających się. Należy bowiem podkreślić, iż w krajach o odpowiednim standardzie i dynamice rozwoju gospodarczego nie można za kryterium ubóstwa przyjmować jedynie potrzeb bytowych. Niezbędne jest tutaj uwzględnienie dostępu do kultury, ochrony zdrowia, rozrywki czy szeroko rozumianej edukacji. W najlepszej sytuacji według tego wskaźnika są kraje skandynawskie oraz Islandia (od 1 do niespełna 3 proc.), w najgorszej zaś Rumunia i Bułgaria. W obu tych krajach ponad połowa dzieci nie ma dostępu do dwóch lub więcej pozycji z listy (odpowiednio prawie 73 proc. oraz ponad 56 proc.). W przypadku Polski, Litwy i Słowacji deprywacja dotyka co piąte dziecko (odpowiednio 20,9 proc., 19,8 proc. i 19,2 proc.).
Stopa deprywacji potrzeb dzieci wzrasta znacząco w przypadku dzieci, które są wychowywane przez jednego rodzica, przez rodziców o niskim poziomie wykształcenia oraz rodziców dotkniętych bezrobociem. W przypadku Polski w najgorszej sytuacji znajdują się dzieci wychowywane przez rodziców o niskim poziomie wykształcenia, gdyż stopa deprywacji potrzeb dzieci wzrasta trzykrotnie i wynosi ponad 60 proc. W przypadku dzieci wychowywanych przez bezrobotnych rodziców oraz przez jednego rodzica stopa deprywacji wzrasta dwukrotnie.
Żródło UNICEF
Pełen raport dostępny na stronie: http://www.unicef.pl/Co-robimy/Aktualnosci/Konferencja-UNICEF-prezentacja-raportu-Warunki-i-jakosc-zycia-w-krajach-rozwinietych:
