Jednym z podstawowych zadań zachowania w przedszkolu stawianych przez nauczycieli jest zaspokajanie potrzeb wyższych dziecka, a szczególnie potrzeby uznania, akceptacji i przynależności. Tylko na etapie wychowania przedszkolnego dziecko może te potrzeby realizować poprzez zabawę. Dzieci żyją w świecie zabawek i dla dziecka wszystko staje się zabawą. Najlepiej gdy wzmacniana jest różnymi bodźcami, a w naszym przekonaniu zabawa połączona z ruchem i muzyką jest świetnym sposobem na ich realizację.
Taniec, bo o nim tu mowa to układ ruchów i gestów człowieka uporządkowanych w czasie(rytm), przestrzeni(kompozycja) i wykonywane zwykle przy akompaniamencie muzyki.
Filozof angielski H. Spencer w swej publikacji „ O początkach tańca” mówi, że taniec to upust silnych emocji; tańczenie nie wymaga dłuższej dyskusji a rezultaty tańczenia nie odnoszą się do samego ciała. Daje on dzieciom nie tylko powierzchowny wdzięk ruchów, lecz stateczne myśli i miłą pewność siebie.
Czternaste wydanie Encyklopedii Bratanica taniec nazywa rytmicznym ruchem całego ciała lub jego części w zgodzie z pewnym schematem indywidualnej lub grupowej akcji, wyrażającej emocje lub myśli. Curt Sochs w książce „Historia tańca w świecie” określa taniec jako każdy ruch rytmiczny, który nie jest połączony z czynnością roboczą.
Naszą uwagę zwrócił szczególny rodzaj tańca – taniec integracyjny. Jak sama nazwa wskazuje łączy on i jednoczy tych, którzy go wykonują. To proste układy, których wszyscy mogą się szybko nauczyć nawet dzieci w wieku przedszkolnym bez potrzeby monotonnych i długich ćwiczeń. Nie muszą być doskonale wyuczone wręcz przeciwnie trochę chaotyczności zwiększa jeszcze jego przyjemność. Cała grupa w tańcu ożywia się i integruje. Rozluźniają napiętą atmosferę, a animacje przy pomocy ruchu mogą ukazać klimat grupy w nowym świetle. Okazuje się, że to również świetna metoda leczenia w sferze psychicznej, społecznej i motorycznej. W tańcu następuje uaktywnienie, rozładowanie nadmiaru energii i agresji (będąca zjawiskiem zataczającym coraz szersze kręgi naszego życia), stymuluje i reguluje procesy fizjologiczne oraz rozwija motoryczność. Jest doskonałym treningiem w zakresie wyrażania emocji.
Tańce integracyjne to również doskonały sposób na bliższe poznanie krajów Unii Europejskiej w nich bowiem zawarta jest ich kulturowość i ludowość. Tańce te oparte są często na podkładzie muzycznym melodii ludowych, a układy zawierają elementy kroków. Np. taniec „Szwedzka maskarada’ (Szwecja), „Kuckucks polka” ( Austria), „Pan tańca” ( Anglia), „ Dowody the salwy garden” ( Irlandia). Występują też melodie i kroki tańców ludowych z Rosji, Rumunii czy USA.
Dzięki wykorzystaniu w pracy z dziećmi tańców integracyjnych możemy podróżować po różnych zakątkach świata i bawiąc się pogłębiać wiedzę o kulturowości , ludowości innych narodów.
Miałyśmy okazję przekonać się o skuteczności tych tańców na samych sobie podczas warsztatów tanecznych pod nazwą „Proste tańce integracyjne w pracy z grupą” prowadzone przez animatora Klanzy Zbigniewa Żołądziejewskiego. Pomimo iż uczestnikami warsztatów byli nauczyciele różnych dziedzin nauki i szczebli edukacji, to po kilku zajęciach poczuliśmy ogromną więź i wspólnotę w grupie, której nikt i nic ( zdawało by się) nie mogło zburzyć. Tańce integracyjne są faktycznie proste, nie muszą być ćwiczone ( bo jest to zabawa), następuje różny podział ról, towarzyszy im zawsze radość i spontaniczność. Doskonale rozładowują złe emocje a wyzwalają dobre. Podnoszą poczucie własnej wartości, pewności siebie, chęci działania,zbliżają do ludzi, ćwiczą koncentrację uwagi i harmonizują duszę z ciałem. Tańce te są wspaniałym ćwiczeniem w wyrażaniu empatii i działania. W związku z tym sądzimy, że powinny być coraz częściej wykorzystywane już od najniższego szczebla edukacji dziecka jakim jest grupa przedszkolna.
Poniżej proponujemy jeden z poznanych tańców, który przynosi radość i życiową energię.
SWING W ULICZCE (USA)
USTAWIENIE: parami naprzeciw siebie, tworząc dwa rzędy wzdłuż sali
TRZYMANIE: nie ma
TAKT: 2/4
SKRÓCONY OPIS
WSTĘP 8 uderzeń
CZĘŚĆ 1: 4 kroki do siebie, klaśnięcie w dłonie partnera, powrót 4 krokami do tyłu
8 krokami zamiana miejsc z partnerem
8 krokami ponownie zamieniamy się miejscami
4 krokami do siebie, klaśnięcie w dłonie partnera, 4 krokami powrót
CZĘŚĆ 2: Pary z początku rzędu tańcząc przesuwają się na koniec „uliczki” pozostali klaszczą w dłonie przesuwając się do przodu i tak aż do ostatniej pary.
„Taniec jest jedną z rzadkich dziedzin działalności
ludzkich, gdzie człowiek jest zaangażowany
całkowicie; ciało, dusza i umysł. Taniec jest
sportem wszechstronnym. Jest także medytacją,
środkiem poznania wewnętrznego
i zewnętrznego”
M. Bejart
Opracowały: Anna Gratunik
Elżbieta Paszkiewicz
MP 38 w Zielonej Górze
Na podstawie materiałów roboczych Zbigniewa Żołądziejewskiego.
Literatura:
M. Bejart, w: Tomaszewski N. 1992 „Człowiek tańczący”
F. Lange „ O istocie tańca i jego przejawach”