Zabawy plastyczne inaczej
„Twórczość jest jak delikatny kwiat– rozkwita, gdy się ją pochwali,lecz więdnie, gdy nie czuje zachęty(…).”
Alex F. Osborn
Od chwili przekroczenia progu przedszkola dziecko spontanicznie przygotowuje się do nowego środowiska. Jest aktywne i ciekawe świata. Pragnie doświadczać, działać i uzewnętrzniać swe przeżycia. Chcąc twórczo wychowywać dziecko, pozwolić mu na odkrycie własnych, indywidualnych cech, należy tworzyć sytuacje, by samo potrafiło znaleźć odpowiedzi na nurtujące je pytania, żeby zrozumiało swoje reakcje i zachowania, potrafiło je oceniać a w rezultacie korzystać z wiedzy o sobie.
Jedną z najczęściej wykorzystywanych dziedzin kształtujących osobowość dziecka w wychowaniu przedszkolnym są sztuki plastyczne, które pasują znakomicie do procesu kształtowania osobowości i postawy otwarcia na świat.
Inspirując plastyczną aktywność twórczą dziecka, należy uwzględnić zasadę integracji, która ma zastosowanie w kształceniu dzieci przedszkolnych. Należy pamiętać, iż najistotniejsze dla działalności dziecka jest organizowanie sytuacji do doświadczeń poszukujących, zapewniających swobodę, indywidualizację rozwoju jednostki. Swobodna ekspresja pomoże dziecku w udoskonaleniu jego środków wyrazu przez pogłębianie tego wszystkiego co przyczynia się do rozwoju jego osobowości.
Fakt ten podkreślają w książce, pt.: „Twórcza aktywność dziecka” R. Gloton, C. Crero (1998.s.95), twierdząc iż: „postawa twórcza i jej następstwa w pełni ujawniają się tym typie działalności, pod dwoma warunkami; z jednej strony dziecko musi mieć możność dysponowania koniecznymi materiałami, z drugiej zaś musi zaistnieć sytuacja sprzyjająca jego swobodnemu zaangażowaniu w działanie realizujące. Środki jakimi będzie się posługiwać, winny przynieść racjonalne rozwiązanie podwójnego problemu, informacji i ekspresji”.
Inspirując aktywność twórczą dziecka, należy pamiętać, iż dziecko ma tworzyć nie tylko dla zachwytu otoczenia, ale przede wszystkim po to aby dzięki sztuce uruchomione zostały wszystkie sfery jego osobowości, a jednocześnie by podnosił się jego poziom umysłowy, społeczno – moralny i praktyczno – techniczny.
Osiągnąć to może dziecko poprzez codzienną aktywność twórczą, realizowaną podczas zajęć i zabaw zorganizowanych i dowolnych w trakcie, których mają zastosowanie różne formy pracy. Jedną z tych form, a zarazem rzadko stosowaną przez nauczycieli mogą stanowić warsztaty plastyczne, które w mojej placówce są jedną z wielu form pracy z dzieckiem i z rodzicami.
Warsztaty plastyczne nie zostały wprowadzone z dnia na dzień, rozwijały się przez wiele lat, za nim osiągnęły wzorzec do naśladowania.
Jednym z podstawowych celów stosowania tej formy jest uczynienie z dziecka czynnego uczestnika podejmowanych działań, by aktywnie przetwarzało lub tworzyło otaczającą rzeczywistość.
Zajęcia warsztatowe są to zajęcia pozwalające na upodmiotowienie dziecka. Stają się okazją włączania dzieci w proces planowania, ukierunkowania swojego działania i zorganizowania warunków do realizacji celów. Wnoszą one rzeczy nowe, inne, jeszcze nieznane, a możliwe do spełnienia w przyszłości, gdzie każde dziecko znajdzie coś dla siebie, w zależności od swoich potrzeb i możliwości.
Częstotliwość tych zajęć uzależniona jest od wieku, bowiem ustala się je osobno dla każdej grupy wiekowej z niewielkim zróżnicowaniem stopnia trudności. Dzieci młodsze mają proste formy, które wraz z wiekiem stają się trudniejsze. Do tych działań należą między innymi czynności przyozdabiania gotowych elementów, lub malowanie nietypowymi przyborami. Przy doborze tematów, technik także uwzględniane są indywidualne umiejętności dzieci, oraz ich zainteresowania, dając im przy tym pełną swobodę dzięki czemu maluchy tworzą z wielkim emocjonalnym zaangażowaniem.
Od dzieci czteroletnich można wymagać więcej, tworząc im pole do szerszej inspiracji. Gotowe elementy zastępują prace wykonane samodzielnie, gdzie widać pomysłowość i inwencję dziecka. Ciekawym zajęciem mogą tu być zabawy papierem rozwijające fantazję dziecięcą.
W działalności warsztatowej obok prac indywidualnych, pojawiają się prace wspólne co już jest widoczne w grupie dzieci pięcioletnich. Efektem tego działania są dzieła powstałe w wyniku połączenia elementów wykonanych indywidualnie lub w małych zespołach w jedną całość. Przykładem takich zajęć może być „Jesień”, gdzie dzieci poprzez barwę i formę stworzyły krajobraz, który po połączeniu w całość stworzył kompozycję przestrzenną, pełną barw jesieni.
W najstarszej grupie dzieci pokonują większe stopnie trudności, podejmują tematy abstrakcyjne na przykład „Bieda”, „Ogień”, „Tłum”, posługując się przy tym bogactwem technik plastycznych.
Aby warsztaty mogły stać się przygodą twórczą, w której spotykają się dzieci, nauczyciele i rodzice wymagają wcześniejszego przygotowania, na które składa się między innymi: wprowadzenie dziecka w tematykę, poznanie nowych technik, czy wspólne zorganizowanie bazy, jaką jest gromadzenie potrzebnego materiału. Bywa i tak, że dzieci są twórcami warsztatów od początku do końca, od zaproponowania tematu do wykonania pracy.
Sam przebieg warsztatów jest jakby momentem inauguracyjnym, w którym pozwala się dziecku na samodzielne decyzje, jaką techniką chcą pracować, czy z jakiego materiału korzystać. To moment, gdzie dziecko w naturalny sposób wyraża siebie, swoje emocje, poprzez działanie, którego efektem jest wspaniałe dzieło.
Forma warsztatowa także przyjęła się wśród rodziców, którzy chętnie uczestniczą wspólnie z dziećmi w zabawie. Zajęcia tego typu to miejsce w którym następuje integracja rodziców z przedszkolem, ale to także okazja do zacieśnienia wzajemnych więzi między dzieckiem a rodzicem. Stwarza obu stronom możliwość poznawania się w innych sytuacjach i warunkach. Uczą współdziałania, partnerstwa, gdyż w twórczym działaniu wszyscy są równi, jednakowo potrzebni i ważni.
W związku z tym co najmniej raz w miesiącu rodzice są zapraszani na warsztaty popołudniowe, gdzie mogą być z dzieckiem, a nie obok dziecka. Dlatego też zachęcam do stosowania tej formy zajęć, choćby dla paru minut uśmiechu dziecka, wywołanym dobrą zabawą, w czasie której tworzy bawią się, a nie tworzy dla efektu i pod dyrygenturę nauczyciela. Bowiem tylko w zabawie dziecko będzie przejawiać różne formy aktywności
i rozwijać się wszechstronnie.
Inspirując plastyczną aktywność twórczą dziecka, należy uwzględnić zasadę integracji, która ma zastosowanie w kształceniu dzieci przedszkolnych. Należy pamiętać, iż najistotniejsze dla działalności dziecka jest organizowanie sytuacji do doświadczeń poszukujących, zapewniających swobodę, indywidualizację rozwoju jednostki. Swobodna ekspresja pomoże dziecku w udoskonaleniu jego środków wyrazu przez pogłębianie tego wszystkiego co przyczynia się do rozwoju jego osobowości.
Fakt ten podkreślają w książce, pt.: „Twórcza aktywność dziecka” R. Gloton, C. Crero (1998.s.95), twierdząc iż: „postawa twórcza i jej następstwa w pełni ujawniają się tym typie działalności, pod dwoma warunkami; z jednej strony dziecko musi mieć możność dysponowania koniecznymi materiałami, z drugiej zaś musi zaistnieć sytuacja sprzyjająca jego swobodnemu zaangażowaniu w działanie realizujące. Środki jakimi będzie się posługiwać, winny przynieść racjonalne rozwiązanie podwójnego problemu, informacji i ekspresji”.
Inspirując aktywność twórczą dziecka, należy pamiętać, iż dziecko ma tworzyć nie tylko dla zachwytu otoczenia, ale przede wszystkim po to aby dzięki sztuce uruchomione zostały wszystkie sfery jego osobowości, a jednocześnie by podnosił się jego poziom umysłowy, społeczno – moralny i praktyczno – techniczny.
Osiągnąć to może dziecko poprzez codzienną aktywność twórczą, realizowaną podczas zajęć i zabaw zorganizowanych i dowolnych w trakcie, których mają zastosowanie różne formy pracy. Jedną z tych form, a zarazem rzadko stosowaną przez nauczycieli mogą stanowić warsztaty plastyczne, które w mojej placówce są jedną z wielu form pracy z dzieckiem i z rodzicami.
Warsztaty plastyczne nie zostały wprowadzone z dnia na dzień, rozwijały się przez wiele lat, za nim osiągnęły wzorzec do naśladowania.
Jednym z podstawowych celów stosowania tej formy jest uczynienie z dziecka czynnego uczestnika podejmowanych działań, by aktywnie przetwarzało lub tworzyło otaczającą rzeczywistość.
Zajęcia warsztatowe są to zajęcia pozwalające na upodmiotowienie dziecka. Stają się okazją włączania dzieci w proces planowania, ukierunkowania swojego działania i zorganizowania warunków do realizacji celów. Wnoszą one rzeczy nowe, inne, jeszcze nieznane, a możliwe do spełnienia w przyszłości, gdzie każde dziecko znajdzie coś dla siebie, w zależności od swoich potrzeb i możliwości.
Częstotliwość tych zajęć uzależniona jest od wieku, bowiem ustala się je osobno dla każdej grupy wiekowej z niewielkim zróżnicowaniem stopnia trudności. Dzieci młodsze mają proste formy, które wraz z wiekiem stają się trudniejsze. Do tych działań należą między innymi czynności przyozdabiania gotowych elementów, lub malowanie nietypowymi przyborami. Przy doborze tematów, technik także uwzględniane są indywidualne umiejętności dzieci, oraz ich zainteresowania, dając im przy tym pełną swobodę dzięki czemu maluchy tworzą z wielkim emocjonalnym zaangażowaniem.
Od dzieci czteroletnich można wymagać więcej, tworząc im pole do szerszej inspiracji. Gotowe elementy zastępują prace wykonane samodzielnie, gdzie widać pomysłowość i inwencję dziecka. Ciekawym zajęciem mogą tu być zabawy papierem rozwijające fantazję dziecięcą.
W działalności warsztatowej obok prac indywidualnych, pojawiają się prace wspólne co już jest widoczne w grupie dzieci pięcioletnich. Efektem tego działania są dzieła powstałe w wyniku połączenia elementów wykonanych indywidualnie lub w małych zespołach w jedną całość. Przykładem takich zajęć może być „Jesień”, gdzie dzieci poprzez barwę i formę stworzyły krajobraz, który po połączeniu w całość stworzył kompozycję przestrzenną, pełną barw jesieni.
W najstarszej grupie dzieci pokonują większe stopnie trudności, podejmują tematy abstrakcyjne na przykład „Bieda”, „Ogień”, „Tłum”, posługując się przy tym bogactwem technik plastycznych.
Aby warsztaty mogły stać się przygodą twórczą, w której spotykają się dzieci, nauczyciele i rodzice wymagają wcześniejszego przygotowania, na które składa się między innymi: wprowadzenie dziecka w tematykę, poznanie nowych technik, czy wspólne zorganizowanie bazy, jaką jest gromadzenie potrzebnego materiału. Bywa i tak, że dzieci są twórcami warsztatów od początku do końca, od zaproponowania tematu do wykonania pracy.
Sam przebieg warsztatów jest jakby momentem inauguracyjnym, w którym pozwala się dziecku na samodzielne decyzje, jaką techniką chcą pracować, czy z jakiego materiału korzystać. To moment, gdzie dziecko w naturalny sposób wyraża siebie, swoje emocje, poprzez działanie, którego efektem jest wspaniałe dzieło.
Forma warsztatowa także przyjęła się wśród rodziców, którzy chętnie uczestniczą wspólnie z dziećmi w zabawie. Zajęcia tego typu to miejsce w którym następuje integracja rodziców z przedszkolem, ale to także okazja do zacieśnienia wzajemnych więzi między dzieckiem a rodzicem. Stwarza obu stronom możliwość poznawania się w innych sytuacjach i warunkach. Uczą współdziałania, partnerstwa, gdyż w twórczym działaniu wszyscy są równi, jednakowo potrzebni i ważni.
W związku z tym co najmniej raz w miesiącu rodzice są zapraszani na warsztaty popołudniowe, gdzie mogą być z dzieckiem, a nie obok dziecka. Dlatego też zachęcam do stosowania tej formy zajęć, choćby dla paru minut uśmiechu dziecka, wywołanym dobrą zabawą, w czasie której tworzy bawią się, a nie tworzy dla efektu i pod dyrygenturę nauczyciela. Bowiem tylko w zabawie dziecko będzie przejawiać różne formy aktywności
i rozwijać się wszechstronnie.
